الودگی هوا و پت
آلودگی هوا فقط سلامت انسان‌ها را تهدید نمی‌کند؛ حیوانات خانگی (گربه‌ها و سگ‌ها) نیز به‌طور قابل‌توجهی در معرض اثرات منفی ذرات معلق (PM2.5)، گازهای سمی و ترکیبات آلی فرار قرار دارند. این آلودگی‌ها می‌توانند باعث بروز مشکلات تنفسی نظیر التهاب راه‌های هوایی، آسم و برونشیت، کاهش عملکرد ریوی، آسیب عصبی با تجمع آمیلوئید در مغز، مشکلات پوستی و حتی افزایش خطر ابتلا به سرطان شوند. علاوه بر هزینه‌های بالای درمان، رفاه و کیفیت زندگی پت‌ها نیز کاهش می‌یابد. در ادامه شواهد علمی را مرور می‌کنیم و راهکارهایی برای محافظت از حیوانات خانگی ارائه می‌دهیم.
۱. اثرات تنفسی
مطالعه‌ای کلینیکی در چین روی ۲۰ سگ و ۱۶ گربه مبتلا به بیماری‌های راه‌های هوایی نشان داد که سطوح بالای PM2.5 (>35 µg/m³) و ترکیبات آلی فرار (VOC > 1 ppm) با التهاب بیش از حد سلولی در مجاری تنفسی سگ‌ها ارتباط دارد . تحقیقی در بریتانیا با بررسی بیش از هفت میلیون ویزیت دامپزشکی نیز نشان داد هر افزایش ۱ µg/m³ در PM2.5 در یک هفته با افزایش ۰.۷٪ مراجعات به دلیل مشکلات تنفسی در سگ‌ها و گربه‌ها همراه است . مطالعات حاکی است که مواجهه مزمن با آلودگی می‌تواند میزان برونشیت و آسم را در پت‌ها تشدید کند.
۲. کاهش عملکرد ریوی
AQI بین ۱۰۱–۱۵۰ به‌ویژه برای سگ‌های حساس، توله‌ها و سگ‌های مسن یا دارای مشکلات قلبی/ریوی «ناسالم» قلمداد می‌شود و باید در خانه بمانند . تحقیقات نشان داده است گربه‌هایی که در معرض دود دست‌دوم قرار گرفته‌اند، عملکرد ریه‌ی پایین‌تری نسبت به گربه‌های ساکن در خانه‌های بدون دود دارند (کاهش ظرفیت حیاتی و جریان هوای بازدمی) .
۳. اختلالات عصبی
مطالعه‌ای در مکزیکوسیتی نشان داد سگ‌های زندگی‌کرده در محیط‌های با آلودگی شدید، التهاب و توده‌های آمیلوئید بیشتری در مغز داشتند که می‌تواند به اختلالات عصبی مشابه آلزایمر در انسان بینجامد . علاوه بر آن، تحقیق کالدرون-گارسیدوئناس و همکاران (۲۰۱۷) اثرات نورون‌زایی معیوب و استرس اکسیداتیو را در نمونه‌ای از ۲۴ سگ نشان داده است .
۴. مشکلات پوستی و سرطان
آلودگی هوا و قرارگیری در معرض آفت‌کش‌ها و VOCها با افزایش ۷۰٪ خطر ابتلا به لنفوم در سگ‌ها مرتبط است؛ همچنین ۳۳٪ از این سگ‌ها به لنفوم بدخیم مبتلا شدند . ترکیبات شیمیایی حاصل از دود سیگار، بخارات پخت‌وپز و محصولات خانگی می‌توانند منجر به خشکی پوست، التهاب و بروز کهیر مزمن در پت‌ها شوند.
۵. عواقب اقتصادی و رفاهی
مطالعه LSE برآورد کرد که کاهش آلودگی به سطوح توصیه‌شده WHO می‌تواند سالانه ۸۰,۰۰۰ مراجعات دامپزشکی را کاهش داده و حدود ۱۵ میلیون پوند در هزینه‌های درمانی صرفه‌جویی کند . علاوه بر این، رفاه حیوانات از طریق کاهش اضطراب تنفسی و بهبود کیفیت خواب و فعالیت‌های روزانه بهبود می‌یابد.
۶. راهکارهای محافظتی
• پایش هوای درون‌خانه:استفاده از دستگاه های تصفیه هوا در فضای زندگی پت
• محدودکردن فعالیت‌های بیرون:در روزهای با AQI بالای ۱۰۰، پیاده‌روی کوتاه و جلوگیری از فعالیت‌های طولانی در فضای باز.
• تهویه کنترل‌شده:استفاده از سیستم‌های تهویه مطبوع با فیلتراسیون قوی و جلوگیری از ورود هوا از پنجره‌های باز.
• مکمل‌های آنتی‌اکسیدانی:مشورت با دامپزشک برای تجویز ویتامین‌های C و E و اسیدهای چرب امگا-۳ جهت کاهش استرس اکسیداتیو.
• مراقبت منظم دامپزشکی:بررسی عملکرد ریوی با آزمون‌های ساده و غربالگری سالانه علائم التهابی.
با توجه به شواهد موجود، حفاظت از حیوانات خانگی در مقابل آلودگی هوا امری ضروری است؛ زیرا رفاه، سلامت و طول عمر آن‌ها مستقیماً متاثر از کیفیت هوایی است که تنفس می‌کنند. با اجرای راهکارهای فوق می‌توان تا حد زیادی از بروز بیماری‌های جدی جلوگیری کرد و هزینه‌های درمانی را کاهش داد
